29 Nisan 2009 Çarşamba

ETKİN ÖĞRENME

ETKİN ÖĞRENME NEDİR ve NASIL İŞLER
İnsan gelişimi ve büyümesi üzerine temel varsayımlar
* İnsanları kapasitesi yaşamları boyunca değişime uğrar. İnsanlar olgunlaştıkça kapasiteleri de artacaktır.
*İnsan gelişiminin genel kurallarının yansıra birde insanın doğuştan sahip olduğu kendine özgü bir yapısı vardır. Karakter dediğimiz bu yapı başkalarıyla iletişim sonucu birbirini etkileyerek farklılıklarla ilerleme sağlar.
Öğrenme daima , her bir insanın karakteri, yeteneği ve olanakları doğrultusunda meydana gelir.
Öğrenci verilen bir etkin gelişme ortamında cesaretlenir, yardım eder, yardım alır; amaçları ve kabiliyetleri doğrultusunda benzersiz modeller oluşturabilir. Genelme yapar, hatırında tutar ve öğrenir.
Geçmişteki deneyimlerini ve gelecek hakkındaki düşüncelerini dile getirebilir.(M.Hohman )
Etkin öğrenme
İşittiğimi unuturum.Gördüğümü anımsarım.Yaptığımı öğrenirim...
Confucius
Cofucius'un bu sözleri etkin öğrenme gereğini ortaya koymuştur.
Ben ne duyar , unuturum.
Ben duyduğum ve gördüğüm şeyi biraz hatırlarım.
Ben duyar, görür ,soru sorar ve konu hakkında tartışırsam ;anlamaya
başlarım.
Ben duyar, görür , tartışır ve uygularsam ; bilgi ve beceri elde
ederim
Ben başkalarına öğretirsem ; daha da iyi öğrenirim.
Bu öğeler ışığında , sınıftaki ders ortamı incelendiğinde şu sonuçlar görülür:
Öğretmenin konuşma hızıyla , öğrencinin dinleme hızı aynı oranlarda değildir.
Çoğu öğretmen dakikada yaklaşık olarak 100 - 200 kelime söyler. Fakat öğrenci aynı oranda kelimeleri hatırlayamaz. Çünkü çoğu öğrenci gerçekte dinliyor gibi davranırlar. Ayrıca çok iyi konsantre olmuş ve konuya gerçekten ilgisi olan bir öğrenci dahi 50 - 100 civarında kelime hatırlar.
Öğrenciler , öğretmeni dinlerken düşünürler. Öğretmenin daha fazla konuşmasıyla birlikte düşünceleri de devam eder.
Konu ilgi çekici ise çoğu öğrenci konsantre olacaktır, ancak birde ilgi çekici değilse konsantre olmayacaktır. Öğretmen ne kadar anlatırsa anlatsın öğrenci dinlemeyecektir, dinliyor gibi görünüp başka şeyler düşünecektir. Öğrenciler gerçekten konsantre olup dikkatlice dinlerlerse dakikada yaklaşık olarak 400 - 500 kelimeyi dahi hatırlayabilir.( M. Silberman )
Yapılan araştırmalarda : Belirli bir temel grupta yapılan incelemede ;zamanın
% 40' ında dikkatlerinin dağanık olduğu görülür.( Pallio 1984 )
Öğrencilerin , konuşmayı dinledikten sonra, ilk on dakikanın % 70' ni, son on dakikanın % 20' sini hatırlarlar. ( Mc.Keachie )
Psikoloji kursu almış öğrenciler, daha önce hiç kurs almamış öğrencilere oranla % 8 daha fazla bilirler. (Ricgard et al. l988 )
Bu konuda Johnson - johnson & Smith , l99l incelemeleri şu şekildedir:
* Geçen süre ile birlikte öğrencilerin ilgisi de azalır,
* Ele alınan konu yada konuşma ancak ilgi duyan öğrencilerin hoşuna gider,
* Bilgilerin öğrenilmesi konusunda daha az geliştirir..
* Öğretmen , bütün öğrencilerin aynı bilgilere aynı oranda sahip olmalarını bekler...
* Öğrenci ise böyle düşünmez...
Sonuç olarak konuları uzun uzadıya anlatmak sadece zaman kaybı olacaktır.
Görsel ögeler; konuşma esnasında kullanılırsa , öğrenme % l4 den % 38 ' e çıktığı görülür.( Pike l989 )
Beyin nasıl çalışır ?
Beynimiz genelde şu sorular sorar...
- Bu bilgiyi daha önce duydum mu ?
- Bu bilgiyi daha önce gördüm mü ?
- Bu bilgi nereye kadar sürer? Bununla ilgili ne yapabilirim ?
- Geçen yıl geçen ay, ya da dün aynı düşüncede olduğumu varsayabilir miyim ?
Eğer insan diğer kişilerle bilgileri bu şekilde düşünerek tartışırsa, soru sormaya devam ederse beynimiz daha iyi iş yapar ve öğrenir.
John Holt ' a göre bir şeyi öğrenmek için önce " Nasıl iyi anlalayacağımız " elde edilmesi gerekir.Öğretme ortamında ise :
* Öğrencilerin kendi düşüncelerindeki bilgi durumu,
* Örnekler verme
* Dış etkenlerin ve çevrenin etkisi olabileceğini onaylamak.
* Öğretimde çeşitli yollar denemek.
* Konu hakkında sohbet etme ve konunun zıddını göstererek anlatma,
* Sonucu önceden görmek...
Beynimiz , nasıl düşünüp nasıl bileceğimiz konusunda , öğrenmeye ihtiyaç duyar.
Öğreneceği bilginin işine yarayacağını bilmesi halinde öğrenci daha kalıcı bilgi edinecektir.
ETKİN ÖĞRENME STRATEJİLERİ
Genellikle geleneksel yöntemlerde öğretmen etken rolde yer alırken , öğrenciler edilgen bir yapı arzederler. Günümüzde ise öğrenci merkezli eğitimin daha yararlı olduğu ortaya konulmuştur. Etkin öğrenme de öğrenciyi temel alan öğrenme yöntemlerinden biridir.
Etkin öğrenme çerçevesinde yararlanılabilecek bir çok strateji bulunur. Alternatif olarak öğretmen , öğrenciler etrafında çeşitli öğrenme teknikleri kullanabilir. Örneğin : Soru sorma, değişik tarzda konuşma, beyin fırtınası, test ve kısa sınavlar , sonuç ....gibi.( S.Turnwold )
Etkin Öğrenme birbiriyle alakalı üç faktörden meydana gelir :
1- Temel Öğeler
2- Öğrenme Stratejileri
3- Öğretme Kaynakları
Öğrenmeyi zenginleştiren bu unsurlar, başka unsurlarla da çoğalırlar.
TEMEL ÖGELER
Konuşma ve Dinleme
Yazma
Okuma
Yansıtma
ÖĞRENME STRATEJİLERİ
Küçük gruplarla Problem Çözme
Grup Çalışması Günlük Tutma
Konu Sunma
Tartışmalı Öğrenme
ÖĞRETME KAYNAKLARI
Okumalar
Ev Ödevi Sorumlulukları
Öğretme Teknolojisi
Hazır Eğitim Materyalleri
Dış Konuşucular
Eğitimsel Televizyonlar
ÖĞRENME STRATEJİLERİ
1- Rol yapma- Oyunla ifade
Öğretmen , karakterlerle roller arasında ilgili konu ile ilgili olarak , hem hayali hem de gerçek birtakım bağlar oluşturur. Örneğin tarihsel bir bağı olan rollerde öğrencilerin bu ilişkiyi çözmeleri istenir. Öğrenciler kendi karakterleri ve canlandırdığı rolleri arasında dramatik bir etkileşim sağlar böylece öğrenci doğaçlama yaparak rolünü oynar.
2-Ortak Problem Çözme
Kavramları ve problemleri çözümlemede bazen karmaşıklık yaşanmaktadır.
Ortak problem çözme alıştırmaları, öğrencilerin bir grup oluşturarak biraraya gelmelerine sebep olur., ayrıca problemi ele alıp farklı bakış açılarıyla çözmelerinde etkili olur. Örneğin; tarihsel bir olayı ele alması, edebi bir metnin incelenmesi gibi. Burada problemin çözümlenmesinden ziyade, problemin doğal halinin yeniden etraflıca ele alınması sözkonusudur.
3- Takvim Notları
Öğrenciler ; ulusal, bölgesel tatile çıkmak konusunda teşvik edilmelidir. Örneğin tarihsel yerleri ziyaret etmiş olmak tarihi konuların daha iyi kavranılmasında etkili olacaktır.
4-Modeller
Öğrenciler basit modeller oluşturmak için cesaretlendirilmelidir. Öğrencilerin direk anlayabilmesi için , soru sorması cesaretlendirilmelidir.
5- Bilinç Benzerleri
Öğrenciler çok yölü düşünmeye cesaretlendirilmelidirler. Yol, yöntem , ifade vb birçok konuda farklı düşünceler üretebilmelidir.
ETKİN ÖĞRENME İÇİN PEDOGOJİ
Etkin Öğrenme adına ilk varsayım :
* Öğrenme , doğal bir süreçtir,
* Farklı İnsanlar farklı yönlerde öğrenir,
* Eğitim Süreci aslında kişinin kendi gelişimidir. Kişi kendisi bilgi alabilir ve kendisini geliştirir. Böylece öğrencinin kendi bilgisi üzerine bilgi inşa etmesine sebep olur. Piaget' nin de belirttiği üzere ; çocuklar bilgiyi pasif olarak alamazlar. Öğrenciler sınıf ortamı içerisinde birbirlerinin psikolojik durumlarından ve psikolojik ortamdan etkilenirler...
Bu stratejiler çocukların deneyimleriyle organize edilebilirler. ( Meyers, 1986 )
PİAGET 'NİN ÇOCUĞUN DİLİ VE DÜŞÜNCESİ HAKKINDA KURAMI
Piaget , çocuk düşüncesini ; merkezi ve birleştirici bir olgu etrafında kendine özgü bir mantığı olan bir bütün olarak görür. Çocuk düşüncesini " Güdümlü Düşünce "
ve " İçe Yönelik Düşünce " olarak iki kısımda inceler. Çocuk düşüncesinin köken olarak içe yönelik olduğu, toplumsallaşmanın da etkisiyle belli bir süreç içerisinde
" gerçekçi bir düşünceye " dönüştüğünü belirtir.
Çocuğun mantıksal yapısıyla birlikte , düş gücünün de varlığı bu yüzden çocuk zekasını ele alırken ikisinin birarada düşünülmesi gerektiğini vurgular.
Çocuk düşüncesinin ayırt edici nitelikleri hakkında ; çocuklarda eksik olan özelliklerden ziyade, var olan özellikler üzerinde durmuştur.
Piaget'nin Eğitim Üzerine Temel Prensipleri
* Kaç yaşında olursa olsun öğrenciler , öğretmenleri ile birlikte elverişli bir ortamda etkinlikte bulunmaya ihtiyaçları vardır. Öğrenciler materyallerle birlikte , mantısal stratejilerini geliştirirler, yaratıcı olma yolunda yeni bilgiler öğrenirler.
Dört ana strateji :
Konuşma
Dinleme
Yazma
Yansıtma
Bu stratejiler ; öğrencinin kendi kendini aydınlatmasını , soru sorarak kendi bilgilerini pekiştirmesini ve kendi bilgilerini kendine mal etmesine izin verir...
Öğrencilerin nasıl daha iyi çalıştığı , nasıl daha iyi anladığı keşfedilirse; bu stratejileri kullanmada öğrenciler cesaretlendirilecektir.
KAYNAKÇA
1- Hohmann, M. ; Educating Young Children
2- Meyers, Chet - Thomas B.J. ; Pramating Active Learning
3- Bombardi, L. ; Active Learninig Strategies For Humanities Curricula
4- Silberman , M. ; Active Learning 101 Strategies to Teach Any Subject
5- Seeler, D.C. ; From Teaching to Learning Structures and Approaches to Active Learning
6- Vygotsky , L.S. ; Çev: S. Koray ; Düşünce ve Dil